Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқитын БҚИТУ түлектерін міндетті түрде еңбекпен өтеу туралы ақпарат
БҚИТУ-да оқу аяқталғаннан кейін мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша білім алушыларға (бакалавриат, магистратура) “білім туралы” ҚР Заңының 47-бабының 17-тармағына сәйкес (08.01.2021 ж. жағдай бойынша өзгерістер мен толықтырулармен) меншік нысанына қарамастан ұйымдарда міндетті үш жылдық жұмыспен өтеу жүктелді., Қазақстан Республикасы Үкіметінің 30.03.2012 жылғы № 390 қаулысымен бекітілген жас мамандарды жұмысқа жіберу қағидалары және маманды жұмысқа жіберу, өз бетінше жұмысқа орналасу құқығын беру, мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде білім алатын азаматтардың жұмысын өтеу жөніндегі міндетінен босату немесе міндетін тоқтату қағидаларының 30-тармағы.
08.01.2021 ж. №410-VI “Білім туралы” ҚР Заңына өзгерістер мен толықтыруларға сәйкес, оларға сәйкес:
1. Қазақстан Республикасының азаматтары жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымын бітіргеннен кейін, осы тармақта көзделген мерзім шегінде, олардың мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша іс жүзінде оқыған уақытына мөлшерлес жұмысты өтейді.:
А) ақылы негізде оқудан мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқуға ауысу;
Б) мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқытудан ақылы негізде оқытуға ауыстыру;
В) ағымдағы немесе келесі оқу жылы ішінде кейіннен қайта қабылдану шартымен жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымынан шығару.
2. Бюджет қаражаты есебінен жұмсалған шығыстарды өтеу өтеу мерзімін айқындау жөніндегі формулаға сәйкес нақты жұмыс істеген кезеңге мөлшерлес көзделген.
Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша білім алған бітірушілердің міндетті еңбекпен өтеуіне қойылатын талаптар өзгертілді
“Білім туралы” Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі № 319-III Заңының мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде білім алған түлектердің еңбекпен өтеу мәселелерін реттейтін 47-бабына ЖОО түлектерінің жұмысқа орналасу мүмкіндіктерін кеңейтетін өзгерістер енгізілді.
Педагогтік, медициналық, ветеринариялық және ауыл шаруашылығы мамандықтары бойынша ауылдық квота шегінде оқуға түскен ауыл жастары қатарындағы азаматтар тиісінше білім беру ұйымдарында, денсаулық сақтау ұйымдарында, ветеринария саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың бөлімшелерінде, ауылдық жерде орналасқан Ветеринариялық ұйымдарда және меншік нысанына қарамастан аграрлық бейіндегі ұйымдарда жұмыспен өтеуге міндетті, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымын бітіргеннен кейін кемінде үш жыл. Өзгерістер енгізілгенге дейін жұмысты тек мемлекеттік ұйымдарда жүргізуге болатын.
Мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде педагогикалық және медициналық мамандықтарға түскен Қазақстан Республикасының азаматтары жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымын немесе денсаулық сақтау саласындағы ғылыми ұйымдарды бітіргеннен кейін білім беру ұйымдарында және денсаулық сақтау ұйымдарында кемінде үш жыл жұмысты өтеуге міндетті.
Мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде басқа мамандықтар бойынша білім алған Қазақстан Республикасының азаматтары Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен кемінде үш жыл жұмысты өтеуге міндетті.
Мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде философия докторлары (PhD) бағдарламасы бойынша докторантураға оқуға түскен Қазақстан Республикасының азаматтары жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында немесе ғылыми ұйымдарда оқуын аяқтағаннан кейін кемінде үш жыл жұмысты өтеуге міндетті.
Қазақстан Республикасының азаматтары “білім туралы” Қазақстан Республикасы Заңының 47-бабының 17-тармағында көзделген мерзім шегінде жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымын бітіргеннен кейін мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша нақты оқыған уақытына мөлшерлес жұмысты өтейді:
1) ақылы негізде оқудан мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқуға ауысуды;1) перевода с обучения на платной основе на обучение по государственному образовательному заказу;
2)мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқытудан ақылы негізде оқуға ауыстыру жолымен жүзеге асырылады;
2) перевода с обучения по государственному образовательному заказу на обучение на платной основе;
3) ағымдағы немесе келесі оқу жылы ішінде кейіннен қайта қабылдану шартымен жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымынан шығарылған жағдайларда тоқтатылады.
3) отчисления из организации высшего и (или) послевузовского образования при условии последующего восстановления в течение текущего или следующего учебного года.
“Білім туралы” Қазақстан Республикасы Заңының 47-бабының 17-2-тармағында келтірілген түлектерді бөлуді және бітірушілер санатын еңбекпен өтеуден босатуды университеттің жас мамандарды дербес бөлу жөніндегі комиссиясы жүзеге асырады.
Мемлекеттік білім беру ұйымдарына жұмысқа бірінші кезекте бөлінуге құқығы бар:
1) жұбайы (зайыбы) бос жұмыс орнын ұсынған елді мекенде тұратын, жұмыс істейтін немесе қызмет өткеретін адамдар;
2) ата-анасының біреуі немесе екеуі де мүгедек болып табылатын адамдар, сондай-ақ бос орынды ұсынған елді мекенде тұрақты тұратын, қорғаншы және қамқоршы болып табылатын адамдар.
“Білім туралы” Қазақстан Республикасы Заңының 47-бабының 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөніндегі міндеттен босату жас мамандарды дербес бөлу жөніндегі комиссияның шешімімен жас мамандардың мынадай санаттарына беріледі:
1)жұбайы (зайыбы) тұратын, жұмыс істейтін немесе қызмет өткеретін елді мекенде бос орындар болмаған жағдайда адамдарға беріледі;
2) I және II топтағы мүгедектерге;
3) мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде резидентураға, магистратураға, докторантураға одан әрі оқуға түскен адамдарға беріледі;
4) жүкті әйелдерге, үш жасқа дейінгі баласы (балалары) бар, сондай-ақ өзін-өзі тәрбиелейтін адамдарға беріледі.
Оқытуға байланысты бюджет қаражаты есебінен шеккен шығыстарды өтемей, 47-баптың 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөніндегі міндеттің тоқтатылуы басталады:
1) жұмысты өтеу жөніндегі міндеттерді орындауға байланысты;
2) тиісті құжаттармен расталатын білім алушының (жас маманның) қайтыс болуына байланысты;
3) жұмыспен өтеу мерзімі ішінде I және II топтағы мүгедектік белгіленген жағдайда;
4) 47-баптың 17-2-тармағында көзделген жағдайларда жұмысты өтеу жөніндегі міндеттен босатылуына байланысты тоқтатылады.
47-баптың 17-2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, 47-баптың 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөніндегі міндетті орындамағаны үшін жас маман өзін оқытуға байланысты бюджет қаражаты есебінен шеккен шығыстарды өтеуге міндетті.
Бюджет қаражаты есебінен келтірілген шығыстарды өтеу нақты жұмыс істелген кезеңге мөлшерлес жүзеге асырылады.
“Маманды жұмысқа жіберу, бюджет қаражаты есебінен жұмсалған шығыстарды өтеу, өз бетінше жұмысқа орналасу құқығын беру, білім алған азаматтардың жұмыс өтілі бойынша міндетінен босату немесе міндетін тоқтату қағидаларын бекіту туралы” ҚР Үкіметінің 2012 жылғы 30 наурыздағы № 390 қаулысына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы ҚР Үкіметінің 2022 жылғы 18 қарашадағы № 926 қаулысы мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде, білім беру грантын беру қағидаларын бекіту туралы ҚР Үкіметінің 2008 жылғы 23 қаңтардағы № 58 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы
БҚИТУ-да оқуды аяқтағаннан кейін білім алушыларға (бакалавриат, магистратура) Мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша меншік нысанына қарамастан ұйымдарда жас мамандарды жұмысқа жіберу қағидаларына және маманды жұмысқа жіберу, өз бетінше жұмысқа орналасу құқығын беру, мемлекеттік білім беру негізінде білім алатын азаматтардың өтеу жөніндегі міндетінен босату немесе міндетін тоқтату қағидаларының 30-тармағына қарамастан міндетті пысықтау жүктелді ҚР Үкіметінің 2012.03.30 № 390 қаулысымен бекітілген Білім беру тапсырысы.
ҚР Үкіметінің 2022 жылғы 18 қарашадағы № 926 қаулысымен мынадай өзгерістер мен толықтыру енгізілді:
Заңның 26-бабы 8-тармағының 3) тармақшасында белгіленген квота шегінде педагогикалық, ветеринариялық және ауыл шаруашылығы мамандықтары бойынша оқуға түскен ауыл жастары қатарынан ҚР азаматтары меншік нысанына қарамастан, тиісінше білім беру ұйымдарында, ветеринария саласындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың бөлімшелерінде, ветеринариялық ұйымдарда, аграрлық бейіндегі ұйымдарда жұмыс істейді, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымын (бұдан әрі – ЖЖОКБҰ) бітіргеннен кейін кемінде үш жыл ауылдық жерде орналасқан.
Заңның 26-бабы 8-тармағының 6) тармақшасында белгіленген квота шегінде педагогикалық, техникалық және ауыл шаруашылығы мамандықтары бойынша оқуға түскен ауыл жастары қатарынан ҚР азаматтары тізбесі осы Қағидаларға 1-қосымшада айқындалған өңірлерде ЖЖОКБҰ бітіргеннен кейін кемінде екі жыл жұмыс істейді.
Осы Қағидалардың 3, 4, 5, 6, 7 және 8-тармақтарында көрсетілген ҚР азаматтары жжокбұ бітіргеннен кейін мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша нақты оқу уақытына сәйкес осы тармақта көзделген мерзім шегінде жұмыс істейді:
1) мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша ақылы негізде оқытудан оқытуға ауыстыру;
2) мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқудан ақылы негізде оқуға ауыстыруды;
3) ағымдағы немесе келесі оқу жылы ішінде кейіннен қалпына келтіру шартымен ЖҚБ-дан оқудан шығару.
Жұмыс мерзімі келесі формула бойынша есептеледі:
T = y/х*z,
мұндағы:
Т-жұмыс мерзімі айларда, күндерге ұсақтаусыз (бұл ретте дөңгелектеу үлкен бағытта жүргізіледі);
y-мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде оқытудың нақты мерзімі айларда, күндерге бөлінбестен (бұл ретте дөңгелектеу үлкен бағытта жүргізіледі);
x-ЖЖОКБҰ-да оқудың жалпы мерзімі айларда (бұл ретте дөңгелектеу үлкен бағытта жүргізіледі);
z-осы Қағидалардың 3, 4, 5, 6, 7 және 8-тармақтарында көрсетілген, мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде барлық мерзімде оқудан шыққан, 36 айды құрайтын ҚР азаматтары үшін пысықтау мерзімі.
- Бейіні бойынша докторлар мен философия докторларын (PhD) қоспағанда, Заңның 47-бабының 17-тармағында көрсетілген ҚР азаматтарын бөлу және жұмысқа жіберу мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:
1) бөлу жөніндегі комиссия жыл сайын, 15 қаңтардан кешіктірмей түлектердің санын (оның ішінде тегі мен аты-жөнін), олардың тұрақты тұратын жерлерін, алған мамандығын және оқу тілін көрсете отырып, облыстардың жергілікті атқарушы органдарына қағаз жеткізгіштегі және (немесе) электрондық құжат нысанында түлектерді кейіннен жұмысқа орналастыру үшін бос жұмыс орындарын ұсынуға өтінім жібереді түскен ағымдағы жылдың:
– ҚР азаматтарына ауыл жастары арасынан берілетін квота шегінде;
– мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде.
2) облыстардың жергілікті атқарушы органдары осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетілген ұсынылған өтінімдерге сәйкес 15 ақпаннан кешіктірмей қағаз жеткізгіште және (немесе) бөлу жөніндегі комиссияда электрондық құжат нысанында бөлу жөніндегі комиссиялар мәлімдеген мамандықтар бойынша кадрларға қажеттілік туралы ақпаратты ұсынады:
– Заңның 26-бабы 8-тармағының 3) тармақшасында белгіленген квота шегінде түскен ауыл жастары қатарындағы Қазақстан Республикасының азаматтары үшін ауылдық жерде орналасқан меншік нысанына қарамастан, ветеринария саласындағы қызметті жүзеге асыратын білім беру ұйымдарында, мемлекеттік органдардың бөлімшелерінде, ветеринариялық ұйымдарда, аграрлық бейіндегі ұйымдарда, Заңның 26-бабы 8-тармағының 3) тармақшасында белгіленген квота шегінде ветеринариялық және ауыл шаруашылығы мамандықтары;
- Ағымдағы жылы оқуды аяқтайтын Заңның 47-бабының 17-тармағында көрсетілген ҚР азаматтарын дербес бөлу тиісті бөлу жөніндегі комиссияның хаттамалық шешімімен жыл сайын, 1 шілдеден кешіктірілмей ресімделеді, оның негізінде ЖЖОКБҰ осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жұмысқа жолдамалар дайындайды. Бұл ретте Заңның 47-бабының 17-тармағында көрсетілген ҚР азаматтарын оларды бөлу туралы хабардар етуді ЖЖОҚБҰ хаттамалық шешім қабылданған сәттен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей жұмысқа жолдама беру арқылы жүзеге асырады.
Тиісті бөлу жөніндегі комиссияның хаттамалық шешімін отырысқа қатысып отырған бөлу жөніндегі комиссия мүшелерінің электрондық цифрлық қолтаңбалары арқылы куәландырылған электрондық құжат нысанында ресімдеуге жол беріледі.
- Жұмыс істелмеген жағдайда бюджет қаражатының шығыстарын өтеу мынадай формула бойынша нақты жұмыс істеген кезеңге пропорционалды түрде жүзеге асырылады:
S1 = (z – d) * S / z,
мұндағы:
S1-бюджетке қайтарылуға жататын сома, теңгемен;
d-нақты жұмыс мерзімі айларда, күндерге ұсақтаусыз (бұл ретте дөңгелектеу үлкен бағытта жүргізіледі);
z-осы Қағидалардың 3, 4, 5, 6, 7 және 8-тармақтарында көрсетілген, мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде барлық мерзімде оқудан өткен ҚР азаматтары үшін 36 айды құрайтын пысықтау мерзімі;
S-Мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде оқытудың барлық кезеңінде жұмсалған бюджет қаражатының сомасы.
Қосымша ақпарат алу үшін БҚИТУ-дың практика және жұмысқа орналастыру бөліміне 8-708 726 8234 телефоны бойынша хабарласуға болады.
Мемлекеттік білім беру тапсырысы негізінде білім алған ЖОО түлектерін жұмысқа орналастыру мониторингін қамтамасыз ету бойынша білім беру саласындағы уәкілетті органның операторы болып табылатын “қаржы орталығы” АҚ Ақпараттық ілгерілетудің қосымша құралы ретінде мүдделі тұлғалар үшін барлық қажетті ақпарат ұсынылған Telegram FINCENTER bot мессенджерінде әзірленді және жұмыс істейді. FINCENTER bot.
Сілтеме: WWW http://online.zakon.kz